
قالیباف رفتنی شد؟/ نامزدهای ریاست به خط میشوند!
حالا دیگر چند روزی کمتر از یک ماه تا برگزاری انتخابات اجلاسیه دوم هیأت رئیسه مجلس دوازدهم، باقی مانده، اما برخی تحرکات در مجلس حاکی از آن است که نمایندگان وارد فاز انتخابات هیأت رئیسه شدهاند.
ساکنان بهارستان در هر دوره از نمایندگی خود، ۴ بار هیأت رئیسه را انتخاب میکنند و انتخاب رئیس مجلس مهمترین بخش از این رقابت سالانه است. در چنین شرایط و روزهایی چنین نزدیک به انتخابات هیات رئیسه، بسیاری از طیفها و گروههای سیاسی درون مجلس درگیر لابی کردن و برگزاری جلساتشان هستند. هر چند که شاید برای ریاست مجلس با همه اختلافات بالاخره بر یک نام توافق کنند؛ اما نواب رئیس و سایر اعضای هیات رئیسه مجلس نیز در چنین شرایطی بدون اهمیت نیستند؛ به خصوص که این دوره بیشتر از همیشه نام زنان برای این سمت به گوش میرسد.
هیات رئیسه مجلس دارای ۱۲ صندلی است که از این ۱۲ صندلی یک جایگاه به رئیس و ۲ جایگاه به نواب رئیس و ۶ جایگاه به دبیران هیات رئیسه اختصاص دارد.
همچنین ۳ جایگاه متعلق به ناظران هیات رئیسه است و در بررسی اعضای هیات رئیسه مجالس پیشین تنها نامهای سهیلا جلودارزاده، نماینده مردم تهران و شهربانو امینی، نماینده مردم ارومیه که هر دو از نمایندگان دوره ششم مجلس هستند، به چشم میخورد؛ چنانچه جلودارزاده به مدت ۴ سال و امینی به مدت یک ماه به عنوان منشی در هیات رئیسه مجلس عضویت داشتند.
زنان وارد گود هیات رئیسه میشوند
در دوره فعلی مجلس، اما ۱۴ نماینده زن حضور دارند که در مقایسه با مردان نماینده، سهمی ۵ درصدی از صندلیهای مجلس را به خود اختصاص دادهاند.
از این ۱۴ نماینده، در انتخابات سال نخست هیئت رئیسه مجلس، ۳ نفر برای تصاحب صندلیهای دبیری و ۲ نفر برای تصاحب صندلیهای ناظران هیأت رئیسه کاندیدا شدند، اما نتوانستند در مقابل مردان به دستاوردی برسند.
اخیرا نیز یکی از اعضای فراکسیون زنان مجلس با تاکید بر این که در انتخابات سال دوم هیأت رئیسه، برای جایگاههای دبیری و ناظران چند نفر از نمایندگان زن اعلام کاندیداتوری خواهند کرد، گفت که «فکر میکنم که برای جایگاه نایب رئیسی نیز کاندیداهایی از نمایندگان زن داشته باشیم.»
بهشید برخوردار همچنین درباره اهمیت حضور زنان در ترکیب هیأت رئیسه مجلس نیز گفت که این حضور میتواند در پیگیری بهتر موضوعات مربوط به حیطه زنان خیلی موثر باشد؛ همچنین قطعاً ترکیبی از خانمها و آقایان مدیریت بهتری را برای صحن به همراه دارد.
اما مساله حضور زنان در دومین سال از پارلمان دوازدهم به همین جا ختم نمیشود و به نظر میرسد این بار زنان بهارستان از همیشه برای رسیدن به جایگاهی در هیات رئیسه مجلس مصمم هستند.
چنانچه سارا فلاحی، نماینده ایلام در مجلس نیز درباره کاندیداتوری زنان در انتخابات هیأت رئیسه و تصمیم فراکسیون زنان اخیرا گفته است: «در حال حاضر، جلسهای برگزار نشده، اما یکی دو نفر از دوستان هستند که میخواهند کاندیدا شوند. من هم قصد شرکت در اجلاسیه را دارم، اما بستگی به فضای مجلس دارد».
وی البته در ادامه نیز با اشاره به فضای مردانه هیأت رئیسه مجلس تاکید کرده: «برای آن که زنان رأی نیاورند، میگویند که یک نفر از زنان کاندیدا شود تا به او رأی بدهیم. اما تجربه یک نفر شدن فراکسیون را داشتهایم که رأی نیاورده است.»
پخش هدایا در مجلس برای کسب رأی بیشتر نیز موضوع دیگری بود که این عضو کمیسیون امنیت ملی به آن گریزی زد و گفت: «متاسفانه الآن کسی نمیگوید برنامه فرد چیست، بلکه آن که لابی بیشتری داشته باشد انتخاب میشود. البته این نافی توانایی برخی از منتخبین نیست. به نظر من این رفتارها توهین به شأن و جایگاه نمایندگان است و باید در اسرع وقت به این بساط غلط پایان داد.»
قالیباف و رقبایی که میرسند
در این بین، اما از تلاش تازه زنان برای دستیابی به جایگاهی در هیات رئیسه (و حتی سودای نواب) نیز که بگذریم؛ موضوع ریاست مجلس در سال دوم نیز محل بحثهای تازه شده است. محمدباقر قالیباف که پیش از این نیز چندین بار جایگاه خود را دچار تزلزل دیده است گویا در کمتر از یک ماه باقی مانده تا زمان انتخابات هیات رئیسه کار سختی در پیش دارد.
این رئیس مجلس جنجالی که پیش از این بارها در برابر دولتی که قرار بود با آن وفاق کند ایستاد تا دل تندروهای پارلمان را به دست آورد حالا احتمالا برای چندمین بار زیر ضرب این تندروها خواهد رفت. کما این که هر چند تاکنون هنوز اسامی نامزدهای انتخابات هیأت رئیسه مشخص نیست، اما قالیباف همواره یکی از نامزدهای قطعی ریاست مجلس بوده و برای رسیدن به این کرسی اگر نتوان گفت راه خیلی سختی در پیش دارد، اما حتما مسیر برای او هموار نخواهد بود.
درحقیقت قالیباف هیچ یک از دورههای ریاست خود بر مجلس را به سادگی به دست نیاورده و هر بار با فشار تندروها و به خصوص طیف پایداری رو به رو شده است. جایگاه او برای ریاست نیز همواره متزلزل بوده و هر سال با هزار و یک، اما و اگر، در سمتش ابقا شده است.
اخیرا یکی از اعضای فراکسیون زنان مجلس با تاکید بر این که در انتخابات سال دوم هیأت رئیسه، برای جایگاههای دبیری و ناظران چند نفر از نمایندگان زن اعلام کاندیداتوری خواهند کرد، احتمال داده که برای جایگاه نایبرئیسی نیز کاندیداهایی از نمایندگان زن حضور داشته باشند
در واقع از همان زمانی که پای قالیباف به ساختمان هرمی شکل بهارستان باز شده تا به اکنون همواره، اما و اگرهایی برای رسیدن او به صندلی شماره یک وجود داشته ولی او همواره توانسته از حواشی پیرامونش عبور و ریاست خود بر پارلمان را حتی با رأی کمتر تثبیت کند.
در حقیقت میتوان این طور ارزیابی کرد که گرچه اصولگرایان در دو مجلس اخیر همواره اکثریت را داشتهاند، اما در نهایت چنددستگی میان آنان و همچنین قرار گرفتن اصلاح طلبان و مستقلین پشت سر قالیباف ضامن حفظ شدن جایگاه او بوده است.
اما شاید این بار حتی وضعیت برای او سختتر نیز باشد، زیرا زمانی که سال گذشته نیز به سختی بر کرسی ریاست مجلس تکیه زد، ناگهان برای انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری کاندیدا شد و در نهایت در دوران مبارزات انتخاباتی نیز عدم توافق و انصراف او برای سعید جلیلی در جلسه انتخاباتی مشهد، میتواند تبدیل به نقطه انتقام تندروها از مرد شماره یک پارلمان شود.
رئیس مجلس در بزنگاه تصمیمات سابق
کار قالیباف، اما از جهتهای دیگر نیز سختتر شده است. او هر چند با گرفتن امتیازاتی چند از دولت به شعار وفاق پایبندی نشان داد؛ اما در نهایت چندان نیز در پی شکستن دل تندروهای بهارستان نبود. چنان که در موضوع استیضاح وزیر اقتصاد، بسیاری معتقدند آن رای قاطع به عزل وزیر بدون همراهی طیف نزدیک به قالیباف ممکن نبود.
در این بین شاید عجیبتر این است که در مقابل این اقدامات، اما تندروهای مجلس و احتمالا طیف همیشه عصبانی موسوم به پایداریها نیز همچنان از رئیس مجلسشان راضی نیستند.
جالب این است که این طیف تندرو متوقف شدن قانون عفاف و حجاب و عدم ابلاغ آن، کمک به برداشته شدن گام اول فیلترینگ و رأی آوری کامل کابینه چهاردهم در مردادماه ۱۴۰۳، را بهانهای برای مخالفت با ریاست دوباره قالیباف میدانند و این باز در حالی است که قالیباف از اساس خود عزم ابلاغ قانون عفاف و حجاب را داشت و این شورای عالی امنیت ملی بود که آن را متوقف کرد و یا به نظر نمیرسد قالیباف تاثیر چندانی در رای آوردن کابینه پزشکیان داشته باشد و دفاع خود رئیسجمهوری بود که کار را تمام کرد.
در این بین برخی از نمایندگان مجلس، اما بهانه دیگری برای عدم پذیرش او دارند و میگویند که نوع ریاست قالیباف پادگانی است و شاید قرار گرفتن این طیف در کنار تندروهای مجلس منجر به ریزش رای او شود.
درمورد انتخابات پیشروی هیأترئیسه مجلس، باید صبر کرد و دید آیا رئیس مجلس فعلی میتواند از این مهلکه جان بدر ببرد و با دور زدن پایداریها بار دیگر بر کرسی ریاست تکیه بزند یا آن چه به نام مهمانیها و دورهمیها مطرح است در نهایت بازی را به نفع دیگری تغییر میدهد!
نامزدهای ریاست به خط میشوند!
در همین حال برخی خبرها حکایت از آن دارد که چهرههایی در مجلس اکنون عزم خود را برای رسیدن به کرسی ریاست جزم کردهاند.
به نظر میرسد یکی از این اشخاص، محمود نبویان است که سالها سابقه نمایندگی مجلس را در کارنامه خود دارد و در انتخابات مجلس اخیر نیز توانست شگفتیساز شود و نفر اول تهران شد و بعید به نظر نمیرسد او حالا با تکیه بر رأی اولش در تهران خود را وارد گود رقابت کند. نام نبویان البته که در خرداد ماه سال ۱۴۰۳ نیز شنیده میشد، اما او کاندیدا نشد و در نهایت کنار قالیباف ایستاد.
نبویان همچنین یکی از چهرههای طیف پایداری در مجلس شناخته میشود، اما اخیرا، به یکی از منتقدان تندروی تبدیل شده و با انتشار فیلمهایی درباره قانون عفاف و حجاب و مذاکره غیر مستقیم ایران و آمریکا از رفتارهای افراطی انتقاد و از تصمیم نظام حمایت کرده است. شاید همین باعث شود این بار بر خلاف سال گذشته برخی از تندروهای مجلس کنار او نایستند، اما مستقلین از حضورش استقبال کنند.
منوچهر متکی، دیگر نماینده تهران است که برخی او را گزینهای برای حضور در انتخابات هیات رئیسه مجلس و جایگاه رئیس مجلس میدانند و اکنون نیز نامش در لیست نامزدهای احتمالی مجلس به چشم میخورد.
اما در میان چهرههایی که پتانسیل کاندیداتوری برای کرسی ریاست مجلس دارند، نام علاءالدین بروجردی، نماینده لارستان هم مطرح شده است به خصوص که او بیست و دومین سال حضور در پارلمان را تجربه میکند و از جمله کسانی که است هم مورد قبول اصولگرایان است و هم مورد حمایت مستقلین مجلس.
در این بین برخی نیز معتقدند که درنهایت بروجردی با تکیه به حمایت فراکسیون مستقلین شاید وارد بده - بستانهای سیاسی با رئیس مجلس فعلی شود و به اضافه حمایت از کرسی ریاست قالیباف، سهمهایی را از هیات رئیسه نصیب این فراکسیون کند. البته که در این میان اسامی دیگری هم، چون حمید رسایی نیز مطرح است. نماینده پرحاشیه و جنجالی که احتمالا خوشحال میشود در قامت رقابت با قالیباف دیده شود؛ اما به نظر نمیرسد او مورد استقبال جدی از سوی نمایندگان حتی تندروی مجلس قرار بگیرد.
دراین بین باید توجه داشت که با توجه به زمان حدود یک ماه باقی مانده تا انتخابات و البته روایتها از مهمانیها و دورهمیهای پشت پرده در مجلس، اسامی نامزدهای این انتخابات، ممکن است که تغییر کند.
حال باید صبر کرد و دید آیا رئیس مجلس فعلی میتواند از این مهلکه جان به در ببرد و با دور زدن پایداریها بار دیگر بر کرسی ریاست تکیه بزند یا آن چه به نام مهمانیها و دورهمیها مطرح است در نهایت بازی را به نفع دیگری تغییر میدهد!